Abenomics là chính sách đã giúp nền kinh tế Nhật Bản thoát khỏi tình trạng giảm phát liên tục trong nhiều năm. Hãy cùng Yeufx tìm hiểu Abenomics là gì nhé!
Abenomics là gì?
Abenomics là tên của chính sách kinh tế do Thủ tướng Abe Shinzo tung ra khi lên nắm quyền lần thứ hai năm 2012. Abenomics là sự kết hợp của 2 từ “Abe” và “Economics”. Abenomics liên quan đến việc tăng cung tiền của quốc gia, thúc đẩy chi tiêu của chính phủ và ban hành các cải cách để làm cho nền kinh tế Nhật Bản trở nên cạnh tranh hơn.
Các nhà kinh tế học chỉ ra rằng đây là sự pha trộn của lạm phát, chi tiêu chính phủ, và một chiến lược phát triển thiết kế để giúp nền kinh tế Nhật Bản thoát ra khỏi sự trì trệ trong suốt 2 thập kỷ qua.
Hiểu thêm về Abenomics
Abenomics được quảng bá như một cách để đưa nền kinh tế Nhật Bản thoát khỏi thời kỳ giảm phát. Những rắc rối kinh tế của Nhật Bản bắt nguồn từ những năm 90, còn được gọi là Thập kỷ Mất tích. Đó là một thời kỳ kinh tế Nhật Bản trì trệ rõ rệt ở, sau vụ nổ bong bóng bất động sản lớn vào những năm 1980 và bong bóng giá tài sản của Nhật Bản vỡ vào đầu những năm 90.
Chính phủ Nhật Bản đã đối phó với tình trạng suy thoái kinh tế bằng cách điều hành thâm hụt ngân sách lớn để tài trợ cho các dự án công trình công cộng. Năm 1998, nhà kinh tế học Paul Krugman lập luận trong một bài báo có tiêu đề “Cái bẫy của Nhật Bản ” rằng Nhật Bản có thể nâng cao kỳ vọng lạm phát bằng cách cam kết một chính sách tiền tệ trong một thời gian, do đó cắt giảm lãi suất dài hạn và thúc đẩy chi tiêu cần thiết để thoát ra khỏi kinh tế đình trệ.
Nhật Bản đã áp dụng một số khuyến nghị của Krugman, mở rộng nguồn cung tiền trong nước và giữ lãi suất ở mức thấp đáng kể. Điều này đã tạo điều kiện thuận lợi cho sự phục hồi kinh tế, bắt đầu từ năm 2005, nhưng cuối cùng nó không ngăn được giảm phát.
Vào tháng 7 năm 2006, Nhật Bản chấm dứt chính sách lãi suất bằng 0 khi Abe lên nắm quyền trong nhiệm kỳ thủ tướng đầu tiên của mình. Abe đột ngột từ chức thủ tướng vào năm 2007, nhưng vẫn tiếp tục phục vụ trong đảng cầm quyền.
Mặc dù vẫn có lãi suất thấp nhất thế giới, nhưng Nhật Bản vẫn không thể ngăn chặn tình trạng giảm phát. Nước này chứng kiến chỉ số Nikkei 225 giảm hơn 50% từ cuối năm 2007 đến đầu năm 2009. Một phần do tình hình kinh tế bất ổn, Nhật Bản dường như không thể lay chuyển, đảng của Abe, Đảng Dân chủ Tự do Nhật Bản (LDP) đã đánh rơi quyền lực vào tay Đảng Dân chủ Nhật Bản.
Ba mũi tên trong chính sách Abenomics
Abe bắt đầu nhiệm kỳ thứ hai vào tháng 12 năm 2012. Ngay sau khi nhậm chức, ông đã đưa ra kế hoạch Abenomics của mình để củng cố nền kinh tế đang trì trệ của Nhật Bản.
Trong bài phát biểu sau khi đắc cử tổng thống, Abe Shinzo tuyên bố rằng ông và nội các của mình sẽ “thực hiện các chính sách tiền tệ táo bạo, chính sách tài khóa linh hoạt và chiến lược tăng trưởng khuyến khích đầu tư tư nhân, và với ba trụ cột này, sẽ đạt được kết quả thúc đẩy nền kinh tế Nhật Bản.”
Chương trình của Abe bao gồm ba mũi tên:
Đầu tiên là in thêm tiền từ 60 nghìn tỷ yên đến 70 nghìn tỷ yên để làm cho hàng hóa xuất khẩu của Nhật Bản trở nên hấp dẫn hơn và cố gắng đạt mục tiêu lạm phát 2%.
Mũi tên thứ hai là các chương trình chi tiêu mới của chính phủ để kích cầu và tiêu dùng để kích thích tăng trưởng trong ngắn hạn và đạt thặng dư ngân sách trong dài hạn.
Mũi tên thứ ba của Abenomics phức tạp hơn đó là cải cách các quy định để làm cho các ngành công nghiệp của Nhật Bản trở nên cạnh tranh hơn và khuyến khích đầu tư vào và từ khu vực tư nhân.
Điều này bao gồm cải cách quản trị doanh nghiệp, nới lỏng các hạn chế trong việc thuê nhân viên nước ngoài tại các đặc khu kinh tế, giúp các công ty dễ dàng hơn trong việc sa thải những người lao động kém hiệu quả, tự do hóa lĩnh vực y tế và thực hiện các biện pháp trợ giúp các doanh nhân trong và ngoài nước.
Luật được đề xuất cũng nhằm mục đích tái cơ cấu các ngành công nghiệp và dược phẩm và hiện đại hóa ngành nông nghiệp. Quan trọng nhất trong đó là Hiệp định Đối tác xuyên Thái Bình Dương (TPP), được nhà kinh tế học Yoshizaki Tatsuhiko cho rằng có khả năng là “điểm chính yếu trong chiến lược phục hồi kinh tế của Abe”, bằng cách làm cho Nhật Bản trở nên cạnh tranh hơn thông qua thương mại tự do.
Abenomics có hoạt động tốt không?
Giống như tất cả các chính sách kinh tế của Nhật Bản kể từ khi bong bóng vỡ, Abenomics có lúc hoạt động tốt nhưng lại bị đình trệ trước những chính sách khác và tình hình biến động trên toàn cầu.
Các mục tiêu lạm phát đã được đáp ứng và tỷ lệ thất nghiệp của Nhật Bản thấp hơn 2% so với khi Abe lên nắm quyền lần thứ hai. Tương tự như vậy, GDP danh nghĩa đã tăng lên và lợi nhuận trước thuế của doanh nghiệp và doanh thu từ thuế đều tăng đáng kể.
Tuy nhiên, các giai đoạn thành công của Nhật Bản đôi khi đã bị chặn lại bởi các chính sách kinh tế đối lập khác trên toàn cầu và vấn đề kinh tế quan trọng nhất của đất nước đó là tình trạng dân số già nhanh.
